Selime Katedrali, Kapadokya’nın en büyük kayaya oyma manastırı olarak bilinir. Tarihi, mimarisi ve eşsiz manzarasıyla büyüleyici bir gezi noktasıdır. Selime Katedrali’ne nasıl gidilir, giriş ücreti nedir? Tüm detaylar burada.
Selime Katedrali’ni hala görmediyseniz çok şey kaçırmışsınız demektir. Buyurun sizleri Kapadokya’nın gezilecek en gösterişli yerlerinden olan Selime Katedrali’ne götürelim.
Kapadokya denildiğinde çoğu insanın aklına haliyle Nevşehir geliyor. Halbuki bu büyülü coğrafyanın bam teli diyebileceğimiz bir diğer şehri Aksaray’dır. Hasan Dağı’nın heybetinde nice halklara ve yaşanmışlıklara ev sahipliği yapmıştır Aksaray. Kapadokya tarihinin birçok önemli olayı burada yaşanmış, en etkileyici yapılar bu topraklarda yükselmiştir. Bu mirasın en güçlü kanıtlarından biri ise Selime Katedrali (Manastırı) ve Selime Peri Bacalarıdır. Dünyanın en büyük kayaya oyma katedrali unvanına sahip olan Selime Katedrali kesinlikle görmeye değer.
Aksaray’a sadece 25 km uzaklıkta bulunan Selime, doğanın ve tarihin iç içe geçtiği benzersiz bir atmosfer sunuyor. Hem görkemli kayaya oyma katedrali hem de çevresindeki büyüleyici peri bacalarıyla, Kapadokya’nın en etkileyici noktalarından biri sizi bekliyor. Çantanız ve suyunuz hazırsa bide keyfiniz yerindeyse hadi o halde bu keyfi katlamaya… Rotamız Selime Köyü ve Selime Manastırı (Katedrali)…
Selime Katedrali Nerede? Selime Katedrali’ne Ulaşım
 Selime Köyü Manzarası.jpg)
Selime Katedrali, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Aksaray iline bağlı Güzelyurt ilçesi sınırları içinde bulunmaktadır. Kapadokya’nın en büyük kayaya oyma katedrali olarak bilinen bu tarihi yapı, Aksaray şehir merkezine yaklaşık 25 km uzaklıktadır. Nevşehir merkeze 70 km, Ürgüp’e 90 km ve Kayseri’ye yaklaşık 150 km mesafededir.
Katedral, Kapadokya’nın önemli turistik rotalarından biri olan Ihlara Vadisi’nin çıkış noktasında, Selime Köyü içerisinde yer almaktadır. Ihlara Vadisi boyunca uzanan ve kayalara oyulmuş birçok tarihi kilise ve manastır vardır. Siz Ihlara gezinizi tamamladığınızda ise bu kiliselerin en büyüğü olan Selime Katedrali’ne ulaşırsınız.
Selime Katedrali Konum için TIKLAYINIZ…
Pekala, Selime Katedrali’ne nasıl gidilir? Ihlara Vadisi’nin çıkış noktasında yer alan ve Kapadokya bölgesinin en büyük kayaya oyma katedrali olan bu tarihi yapıya ulaşım oldukça kolaydır. Aksaray şehir merkezine yaklaşık 25 km mesafede olan katedrale şahsi aracınızla yarım saatte ulaşmanız mümkün. Katedralin olduğu alanda otopark mevcut. Ücretini ödeyip aracınızı buraya park edebilirsiniz.
Ayrıca, Kapadokya bölgesine düzenlenen turlara katılarak da Selime Katedrali’ni ziyaret etmek mümkündür. Günübirlik turlar var, sadece programını inceleyin derim. Rehberli tura katılarak bölgeyi daha detaylı keşfedebilirsiniz.
Selime Katedrali Giriş Ücreti ve Ziyaret Saatleri
Selime Katedrali T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde olduğundan Müzekart geçerlidir. Tavsiyem Kapadokya’yı gezerken en başında müzekartınızı satın alın ve ören yerlerini kolaylıkla gezin. 65 yaş üstü, 18 yaş altı, şehit-gazi-engelli kartı olanlar da ücretsiz giriş yapabilir. Ayrıca MEB’e bağlı öğretmenler, öğretmen kimliklerini göstererek bu tarz ören yerlerine ücretsiz giriş yapabilirler. Yabancı turistler için bilet fiyatları her yıl değişiklik göstermektedir.
Selime Manastırı haftanın her günü ziyarete açıktır. Ziyaret saatleri mevsimsel olarak değişiklik göstermektedir. Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim): 08:00 ile 19:00 arası, Kış Dönemi (1 Ekim – 1 Nisan): 08:00 ile 17:00 arası ziyaret edilebilir. Hatırlatalım, manastırı ziyaret için kapanış saatinden en az 45 dakika önce gelin. Zira gişeler yarım saat evvel kapanıyor. Riske atmaya gerek yok.
Selime Manastırı (Katedrali) Hakkında Bilmedikleriniz
Selime Manastırı, Kapadokya’nın en büyük ve en etkileyici dini yapılarından biri olarak öne çıkmaktadır. Burada sadece manastır değil aynı zamanda peri bacaları da dikkat çekmektedir. Katedralin önüne gelip başınızı yukarı kaldırdığınızda o heybetli görüntü karşısında yüreğiniz çarpıyor. Sonra düşünmeden edemiyorsunuz kimler geldi kimler geçti acaba diye… Zaten Kapadokya bölgesinde gezinirken akıllarda hep deli sorular dönüp duruyor. Bazen cevabını bilmeseniz de bir yakıştırma yapıveriyorsunuz. Sonra cevapları bırakıp kendinizi bu masal coğrafyanın güzelliklerine salıveriyorsunuz. Manastırı gezerken biraz merdiven çıkacaksınız ama buna değer. Üstelik yürüyüş parkuru kırmızı ve mavi oklarla gösterilmekte bu da ziyaretçiler için kolaylık sunmaktadır.
Manastır gezinizde kırmızı ve mavi okları takip ederek kolay bir tur yapabilirsiniz
Kapadokya’nın büyüleyici vadileri arasında yükselen Selime Manastırı, yalnızca bir ibadet yeri değil, aynı zamanda tarih ve doğanın iç içe geçtiği eşsiz bir mirastır. Dünyanın en büyük kayaya oyma katedrali unvanına sahip olan bu görkemli yapı, yüzyıllar boyunca keşişlerin yaşam sürdüğü, eğitim gördüğü ve ibadet ettiği kutsal bir merkez olmuştur.
İki katlı olarak inşa edilen manastır VIII. yüzyıl ile XI. yüzyıl arasına tarihlendirilmektedir. Kapadokya’nın en büyük ve en etkileyici manastır kompleksi olan Selime Manastırı, tarih, ticaret ve dinin kesiştiği özel bir nokta olarak dikkat çekmektedir. Selime, Hititlerden Osmanlılara kadar birçok büyük medeniyetin izlerini taşır. Hititler, Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Danişmentler, Selçuklular, Karamanoğulları ve Osmanlılar bu bölgeyi bir dönem hakimiyetleri altına almıştır.
Bizans (Doğu Roma) döneminde bölgedeki Ortodoks Hristiyanlar, Selime Manastırı’nın dini otoritesini kabul etmiş ve buradan çıkan kararlara kayıtsız şartsız uymuştur. Kilise içinde yer alan haç işaretli anahtar figürleri, manastırın ruhani gücünü ve dini önemini simgeleyen detaylar arasındadır.
Selime Katedrali’ne ulaşırken karşılaşılan yüksek koridor, tarih boyunca kervan yolu olarak kullanılmıştır. Selime’de kurulan pazarlar nedeniyle tüccarlar ve kervanlar buraya gelmiş, develer ise güvenlik nedeniyle katedralin orta kesimine kadar çıkarılmıştır.
Anadolu’nun ticaret merkezlerinden biri olan Kapadokya bölgesi tarih boyunca tüccarlara hitap edebilecek yapılarla donatılmıştır. Bu ticaret yolunun tam üstüne, hem ibadet etmek hem de dinlenmek isteyenler için Selime Katedrali ve Manastırı inşa edilmiştir. Selçuklular döneminde karşımıza çıkan kervansaraylar da bu tarz yapılara örnektir.
Manastır, kayalara oyulmuş yapılarıyla Bizans sanatının ve dini mimarisinin en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilir. Katedralin üst bölümünün kale olarak inşa edilmesi, buranın sadece bir dini merkez değil, aynı zamanda bir savunma noktası olduğunu da göstermektedir. Günümüzde bile sur ve mevzilerin izleri görülebilmektedir.
Selime Manastırı, bölgedeki din adamlarının yetiştirildiği en önemli merkezlerden biri olmuştur. Bölgesel toplantılar, askeri kararlar ve önemli dini etkinlikler burada gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Kapadokya’daki ilk yüksek sesli ayin de Selime Katedrali’nde yapılmıştır, bu da manastırın dini açıdan taşıdığı önemi vurgular.
Manastır İçindeki Görkemli Kilise
Manastırın en dikkat çekici bölümlerinden biri de Kale Manastırı Kilisesi’dir. Kapadokya’daki en büyük dini kuruluşlardan biri olarak kabul edilen bu kilise, VIII. ve XI. yüzyıllar arasında inşa edilmiş, duvarlarına işlenen freskler ise X. yüzyıl sonu ile XI. yüzyıl başlarına tarihlenmiştir. İçeride İsa’nın göğe çıkışı, Müjde ve Meryem gibi dini sahneler detaylı freskler halinde resmedilmiştir.
Hububat Deposu
Manastır yaşamında elbette ihtiyaç duyulan alanlardan bazıları da mutfak, hububat depoları, odalar ve güvercinlikler idi. Mutfak bölümü manastırın en dikkat çeken yerlerinden biridir. Duvarlardaki siyah islerden burada uzunca bir süre yemek piştiği aşikar. Ayrıca yiyeceklerini depoladıkları ambarlar yani hububat depoları da büyük önem arz etmekteydi. Şaraphane bölümünde ise üzüm sıkılan alanlar dikkat çekici.
Selime Manastırı’nın Öne Çıkan Mimari Özellikleri
Selime Manastırı içinde yer alan bir Şaraphane
Selime Manastırı, Kapadokya’nın en büyük kayaya oyulmuş manastır kompleksi olarak benzersiz bir mimariye sahiptir. Hem dini hem de stratejik bir merkez olarak kullanılan bu yapı, içindeki geniş alanlar, detaylı freskler ve savunma yapılarıyla dikkat çeker. İşte Selime Manastırı’nın en öne çıkan mimari özellikleri:
1. İki Katlı Manastır Yapısı
- Selime Manastırı iki katlı olarak tasarlanmıştır ve geniş bir avluya sahiptir.
- Üst kat, daha çok dini törenler ve ibadetler için kullanılırken, alt kat yaşam alanları, mutfak ve geçitlerle donatılmıştır.
2. Selime Katedrali – Kapadokya’nın En Büyük Kaya Kilisesi
Selime Manastırı İçinde Yer Alan Muhteşem Katedral
- Kapadokya’daki en büyük kayaya oyulmuş katedral bu manastır kompleksinde bulunmaktadır.
- Katedral, yüksek tavanlı iç mekanı, geniş sütunları ve detaylı freskleriyle dikkat çeker.
- İçerisinde İsa’nın göğe çıkışı, Müjde ve Meryem’in tasvir edildiği freskler yer alır.
- Dini törenlerin ve yüksek sesli ayinlerin yapıldığı ilk mekan olarak kabul edilmektedir.
3. Savunma Amaçlı Kale Yapısı
- Manastırın üst kısmı kale olarak inşa edilmiştir, bu da buranın sadece dini bir merkez değil, aynı zamanda bir savunma noktası olduğunu gösterir.
- Kale, dış saldırılara karşı stratejik olarak konumlandırılmıştır ve çevresinde surlar ve mevziler bulunmaktadır.
- Manastırın girişinde gizli geçitler ve dar koridorlar bulunur, bu da buranın zaman zaman sığınak olarak kullanıldığını gösterir.
4. Kervan Yolu ve Ticaretle Bağlantısı
Selime Manastırı (Katedrali) İçerisindeki Kervan Yolu
- Manastıra çıkan yüksek koridor, Selime Kervan Yolu’nun bir parçasıdır.
- Eskiden Selime’de kurulan pazarlara gelen kervanlar, buraya develeriyle ulaşır ve güvenlikleri için katedralin orta bölümlerine kadar çıkartılırmış.
- Bu ticari bağlantı, Selime Manastırı’nın yalnızca bir dini merkez değil, bölgesel bir ticaret noktası olduğunu da kanıtlamaktadır.
5. Mutfak ve Yaşam Alanları
- Manastırın içinde piramit şeklinde bir mutfak bulunmaktadır.
- Mutfakta aydınlatma için kandil yerleri oyulmuş ve çevresinde yemek hazırlamak için farklı bölümler oluşturulmuştur.
- Mutfak, manastır sakinlerinin toplu olarak yemek yiyebileceği geniş bir alan sunar.
- Mutfak bölümü dışında uyuma odaları, keşiş hücreleri ve saklama alanları da kayalara oyularak inşa edilmiştir.
6. Büyük Avlu ve Açık Alanlar
- Manastırın merkezinde geniş bir avlu bulunmaktadır.
- Bu avlu, toplantılar, dini törenler ve sosyal etkinlikler için kullanılmıştır.
- Avlunun etrafına dizilmiş odalar ve geçitler, yapının hem düzenli hem de işlevsel bir planlamayla inşa edildiğini gösterir.
7. Tüneller, Geçitler ve Savunma Yapıları
- Manastırın içinde ve çevresinde gizli tüneller ve dar geçitler bulunmaktadır.
- Bu yapılar, saldırı anında keşişlerin ve halkın güvenli bir şekilde kaçmasını sağlamak için inşa edilmiştir.
- Ayrıca bazı geçitler, manastırın alt bölümlerine ulaşan karmaşık bir yol ağı oluşturmaktadır.
8. Kiliseler ve Freskler
- Manastır kompleksinde birden fazla kilise bulunmaktadır ve bu kiliseler Bizans sanatının izlerini taşıyan fresklerle süslenmiştir.
- X. ve XI. yüzyıllara tarihlenen fresklerde, dini sahneler resmedilmiştir.
- En dikkat çeken freskler arasında: İsa’nın göğe yükselişi, Meryem ve Melekler, Hristiyanlıkla ilgili sahneler ve aziz tasvirleri yer almaktadır.
9. Manastırın Bölgesel Önemi
- Selime Manastırı, yalnızca bir ibadet yeri değil, aynı zamanda bölgenin yönetildiği önemli bir merkez olmuştur.
- Rahipler, din adamları ve keşişler burada eğitilmiş, buradan çıkan kararlar Ortodoks cemaatleri tarafından takip edilmiştir.
- Askeri ve bölgesel toplantılar da burada gerçekleştirilmiştir, bu da manastırın hem dini hem de siyasi bir otoriteye sahip olduğunu gösterir.
Selime Köyü ve Selime Peri Bacaları
Selime Köyü, Aksaray iline bağlı Güzelyurt ilçesinde, Ihlara Vadisi’nin bitiş noktasında yer alan küçük ama tarihi açıdan büyük öneme sahip bir yerleşim yeridir. Kapadokya’nın en önemli noktalarından biri olan Selime Manastırı ve Katedrali bu köy sınırları içinde bulunmaktadır. Peri bacalarıyla çevrili olan köy, doğayla iç içe yapısıyla hem turistler hem de tarih meraklıları için keşfedilmeye değer bir yerdir.
Selime Köyü, Kapadokya bölgesinin en eski yerleşim yerlerinden biridir. Bölge, tarih boyunca birçok büyük uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bizans döneminde Hristiyan keşişler ve din adamları, Selime Köyü’nü dini bir merkez olarak kullanmış, Selime Manastırı’nı önemli bir eğitim ve ibadet alanı haline getirmiştir. Bölgedeki en büyük kiliselerden biri olan Selime Katedrali de bu dönemde inşa edilmiştir.
Eski Selime Köyü Evleri ve Tam Karşıda Meryem Ana Kilisesi
Osmanlı döneminde ise köy, Müslüman Türk nüfusunun yerleşimiyle farklı bir kimlik kazanmıştır. Tarım ve hayvancılık, köy halkının en önemli geçim kaynakları arasında yer almıştır. Bölgede yer alan güvercinlikler halkın tarımla iç içe olduğunun göstergesidir. Hatta Selime Manastırı içinde dahi güvercinliklerden görmek mümkün. Günümüzde bu geleneksel yaşam tarzı büyük ölçüde devam etmekle birlikte turizm bölgeyi etkilemiştir. Günümüzde yaklaşık 1.700 kişinin yaşadığı beldenin eski kaynaklarda ismi Salamo, Selme olarak geçmektedir. Zamanla da Selime olarak değişmiştir.
Selime Manastırı içindeki güvercinlikler
Selime beldesine geldiğinizde önce Selime Manastırı’nı gezin. Ardından manastırın karşısındaki mezarlıkta yer alan Selime Sultan türbesini ziyaret edebilirsiniz.
Selime Sultan Türbesi, Anadolu Selçuklu döneminde yaşayan Aksaray Beyi Ali Paşa ve kardeşi Ahi Ahmed için inşa edilmiştir. Ali Paşa, Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Mesud zamanında yaşamış, Aksaray’da geniş mülklere sahip biridir. Ancak yerel rakibi Şenkitoğlu’nun hilesiyle Selime Kalesi’nden çıkartılarak, kardeşi ve adamlarıyla birlikte öldürülmüştür. Ölümlerinin ardından Selime Kabristanı’na defnedilmişler, sonrasında ise üzerlerine bu türbe yapılmıştır. Türbe, Selçuklu Devleti’nin çöküş sürecinde inşa edilmiştir ve bölgenin önemli tarihi yapılarından biridir.
Selime Sultan Türbesi
Türbenin mimarisi Selçuklu dönemine ait olduğunu gösteriyor. Selime Sultan Türbesi, sekizgen prizmal bir kaide üzerine inşa edilmiş, sekizgen gövdeli ve piramidal külahla örtülü iki katlı bir yapıdır. Üst kata, kuzey cephesinde yer alan dikdörtgen formlu sivri kemerli bir kapıdan üç basamakla çıkılır. Alt kat mumyalık olarak kullanılmış, üst kat ise kubbe ile örtülü ve mazgal pencerelerle aydınlatılmış sekizgen planlı bir iç mekana sahiptir.
Yapımında taş ve tuğla kullanılmış olup, dış cephede sivri kemerli sağır nişler, kesme taş kaplamalar ve tuğla örgü süslemeler dikkat çeker. Özellikle giriş cephesindeki geometrik bezemeler yapının estetik değerini artırmaktadır. Kitabesi bulunmamakla birlikte, 13. yüzyılın ilk çeyreğine tarihlendirilmektedir.
Türbeyi gezdikten sonra otoparkın oradaki hediyelik eşya satan dükkanlara göz atabilir ve bir şeyler içerek dinlenebilirsiniz. Ama keşif bitmedi. Azıcık soluklandıktan sonra otoparkın yanından ilerleyip eski yerleşimin ve peri bacalarının olduğu yere geçebilirsiniz. Buradaki mağaralar, taş evler ve peri bacaları kesinlikle görmeye değer.
Selime Manastırı’na dair birkaç hatırlatma yapalım. Manastıra tırmanmak biraz zorlayabilir ama kesinlikle değer. Rahat bir ayakkabı giymeniz ve yanınıza su almanızı tavsiye ederim. Özellikle sıcak yaz aylarında su şart. Unutmayın; manastır içinde kırmızı oklar gidiş, mavi oklar dönüş yolunuzu gösteriyor.
Bir de Yaprakhisar panoramadan mutlaka fotoğraf çekin. Buradan katedralin, peri bacalarının ve köyün manzarası harika… Ayrıca yakın konumdaki Aşıklıhöyük, Saratlı Yeraltı Şehri gibi yerleri de gezebilirsiniz. Ihlara Vadisi’ne ise direk Selime’den girerek harika bir yürüyüşe imza atabilirsiniz.
Keyifli geziler diliyorum.
Seyahatleriniz RehberName tadında olsun…
